Casuals: voetbal, mode en muziek
Als er in de geschiedenis één jongerencultuur was die een dikke vinger gaf aan de gevestigde orde, meer nog dan alle andere, dan was het deze wel. Ze wisten hoe het werkte, kleedden zich strak en profileerden zich op een manier die verder ging dan alle voorgaande bewegingen.
Als het ging om de zaken op scherp zetten dan wist men hoe, waar en wanneer dat kon. Het waren geen skinheads, het waren geen mods en het was ook niet de agressieve woede van de punks. Casual omarmde alles van hun voorgangers, maar filterde de onzin eruit. Het groeide uit tot iets dat tot op de dag van vandaag nog steeds opschudding veroorzaakt.
Laten we eerst eens kijken wat ‘casual’ eigenlijk is. Eind jaren zeventig namen zowel Liverpool als Everton deel aan de Europese bekercompetities. De fans van de Merseyside volgden hun teams overal. Tijdens deze reizen had men letterlijk de gelegenheid om alles wat voor het grijpen lag te jatten. Op het vasteland van Europa was van alles beschikbaar en over het algemeen nam men exclusieve merkkleding mee.
De skinheads die eind jaren zestig begin zeventig naar voetbal gingen, moesten uit veiligheidsoverwegingen hun Dr Martens met stalen neuzen inleveren. Bij sommige stadions moesten ze van de politie hun veters afgeven. De mode van de skinheads was sterk op de arbeidersklasse georiënteerd. Daardoor had de politie een eenvoudig te herkennen doel als er bij voetbal problemen ontstonden. Er stond een beweging klaar die de plaats van de bootboys kon innemen.
De Engelse voetbalcasuals grepen iedere gelegenheid aan om het Engelse team te zien spelen. Voor sommigen werd iedere trip naar het buitenland een werkvakantie. Eenmaal terug in Engeland werden de gestolen goederen meteen verkocht. Er verschenen merken die tegenwoordig bekend klinken. Echter, in de jaren tachtig hadden merken als Lacoste, Sergio Tacchini, Ellesse, Gabichi en Fila een soort mystieke aantrekkingskracht. Vooral voor de mannen die op het gebied van mode en knokken hun rivalen altijd een stap voor wilden zijn
De kleding en houding van de casuals was precies wat de jongens bij het voetbal nodig hadden om de aandacht van de politie af te leiden. De skinheads hadden daar teveel last van gehad. De gevestigde orde verwachtte niet dat iemand die zich bezighield met voetbalgeweld een pet als Sherlock Holmes (deerstalker), een jas van Barbour en een trainingspak van een Italiaans designermerk zou dragen.
Schoenen speelden ook een grote rol in de casualscene. Adidas liep in die tijd voorop met de productie van de innovatieve sportschoen. Adidas heeft de lijn ‘Originals’ opnieuw uitgebracht, waaronder de casualklassiekers Forest Hills en Trim Trabb. Ook Fila en Sergio Tacchini hebben een vintage kledinglijn uitgebracht met originele ontwerpen die voor het eerst in de jaren tachtig werden geproduceerd. Daaruit kun je opmaken dat er nog steeds een markt is voor dit soort kleding. De filmindustrie heeft ook een rol gespeeld bij de comeback. Kom nooit naar voetbal met een paar neppers aan je voeten. Vraag maar aan iedereen die dat ooit heeft gedaan, ze doen het nooit meer!
Terwijl de designermerken de tribunes overspoelden, verschenen er iedere week nieuwe trends. Gasten die eerst een kale kop hadden en vonden dat lang haar voor meisjes was, droegen nu het populaire wedgekapsel. Mensen die eruitzagen alsof ze zo van een tennisbaan waren gestapt, of uit een jaren tachtig videoclip, begonnen met de trein door het land te reizen. Daarvoor gebruikten ze goedkope kaartjes van de waspoederdozen van Persil die ze ervanaf trokken.
Voor de jongeren die naar voetbalwedstrijden gingen, waren de jaren tachtig een avontuurlijke en opwindende tijd. Met je maten uit de Football Special stappen, kleding strak als de tering, en rondlopen alsof de tent van jouw was, was nog maar een deel van de kick. In de tijd van de casuals was het voor supporters van buiten de stad een behoorlijk riskante onderneming om naar bepaalde stadions reizen, maar ook dat was onderdeel van de kick. Als je maar met een paar man was, kon de klassieke vraag nog wel eens gesteld worden: “Eh gast, weet je hoe laat het is?” Dat was voor iedereen die in zo’n situatie terecht kwam altijd een spannend moment. Als je accent niet lokaal was, dan had je pech. Dat was een reden om erop te klappen. Als je met een grote groep op pad was, hing er altijd een verwachtingsvolle sfeer. Als je een andere groep tegen het lijf liep die het er niet mee eens was dat je daar rondliep alsof de tent van jouw was, dan draaide het geheid op knokken uit. Week in week uit, in heel het land raakten jongeren verslaafd aan de kick van voetbaladrenaline en aan veranderende modetrends. Net zoals jongerenculturen ervoor, was casual nieuw, opwindend en gevaarlijk en mensen staken er echt een hoop tijd en passie in.
De casualscene bestaat nog steeds, maar niet meer zoals vroeger. Door massaproductie is de kwaliteit van de kleding afgenomen. De mogelijkheid om met een muisklik de hele wereld tot je beschikking te hebben, heeft de inventiviteit, die de essentie was van de casualcultuur, de das omgedaan.
De goed geklede mannen gaan nog steeds naar voetbalwedstrijden, luisteren nog steeds naar goede muziek en zien er nog steeds strak uit. Bovenal is voor casual tegenwoordig nóg meer toewijding nodig. Ik ben de tel kwijtgeraakt van de keren dat ik mensen bij voetbal dezelfde kleding zag dragen. Maar de keren dat ik iemand bij voetbal zie en vind dat hij op het gebied van kleding alles in orde heeft, zijn op één hand te tellen. Men zegt dat het erom gaat dat je echt weet hoe het allemaal werkt.
Als je naar de muziekcollectie van elke zichzelf respecterende casual keek dan zag je dat die jeugdbeweging een enorme diversiteit kende. Ik wed dat als je drie verschillende mensen die in de jaren tachtig in de scene zaten, vraagt naar welke muziek ze luisterden, ze drie verschillende antwoorden geven.
Ska, reggae, punk, electro, Oi!, Northern Soul, Madchester rave, allemaal genres waardoor de casuals werden aangetrokken. Bij optredens van sommige bands zag je zelfs groepen casuals. The Cockney Rejects hadden fans van West Ham en The Farm had een grote support in Liverpool. Fans van Chelsea hielden van vroege ska en reggae. Cock Sparrer trok fans aan van heel veel verschillende clubs (zelf zijn het fans van the Hammers. CC). Er was echter één band die de casuals verenigde, meer dan welke band dan ook …The Jam.
The Jam, de ultieme casualband
The Jam had het allemaal. Ze zagen er strak uit en hadden een stijl waardoor ze anders waren dan de rest. Maar het allerbelangrijkste; ze zaten tot de nok toe vol met venijnige woede en ze waren 100% arbeidersklasse. The Jam trad op voor skins, punks, mods, casuals en soul boys. Eerlijk gezegd kan ik geen band bedenken die zo’n divers publiek had als The Jam. The Jam wás en ís de ultieme casualband. Wat er daarna gebeurde, zou alles veranderen.
Eind jaren tachtig kwam de housescene opzetten en de casuals vonden een nieuwe reden om het land door te reizen. Het was geen nieuwe bekercompetitie, nu stond er dansen in plaats van vechten op het menu. De top boys van alle firms in het land organiseerden houseparty’s. De mensen die eerst nog stonden te knokken op de tribunes stonden elkaar nu te omhelzen in een weiland.
Door xtc begon er een nieuwe revolutie met grote ogen. Het idee om na een dansfeest van tien uur nog naar voetbal te gaan, werd voor de meesten een onaantrekkelijk vooruitzicht. Xtc slikken en dansen op acid house werd de rage van de jaren negentig. Ook nu kwam de politie zich ermee bemoeien. Om 20.000 mensen die drugs gebruiken te zien dansen in een weiland was te veel voor het gezag. Tel daarbij op nog een slaperige boer die om drie uur ’s ochtends wakker wordt van bassdrums en biepjes. Reken dan maar niet op enige medewerking. Midden Engeland stond weer op zijn kop.
Begin jaren negentig werd er een nieuwe wet ingevoerd om illegale evenementen die in Engeland plaatsvonden te verbieden. Verder werd het moeilijker om in groepen af te spreken voor openbare evenementen.
De housescene zoals deze er in het begin uitzag, werd ten grave gedragen. Iedereen die er toen bij was, heeft het gevoel dat het daarna nooit meer is goed gekomen.
De ingevoerde wet betekende problemen voor iedereen die vanaf halverwege de jaren negentig of daarna te maken kreeg met voetbalgerelateerd geweld. Paragraaf 60 werd geïntroduceerd. De politie kreeg vergaande bevoegdheden voor het aanhouden en fouilleren van personen. De politie mocht nu foto’s maken van bekende voetbalfirms. Ze hadden nu stadionverboden en gevangenisstraffen en die waren de doodsteek voor iedereen die vanaf de jaren negentig betrokken was bij voetbalgerelateerde incidenten. Als je op iedere hoek een bewakingscamera plaatst, is het risico voor de meesten groter dan de kick die de oorspronkelijke voetbalscene kende. Voor velen is het spelletje voorbij, maar voor anderen is het gevoel van de adrenaline nog even puur als altijd…
In het volgende deel van dit stuk spreek ik met enkele personen die in de jaren tachtig betrokken waren bij de casualscene.
Ik begin met Cass Pennant, die deel uitmaakte van de I.C.F. van West Ham United en vanaf het begin betrokken was bij deze subcultuur. Cass heeft talloze voetbalgerelateerde boeken geschreven, waaronder het naar het Nederlands vertaalde ‘Gefeliciteerd! Je hebt net de I.C.F. ontmoet’. Er is een film over zijn leven uitgebracht en hij heeft een dvd over de casualcultuur uitgebracht, ‘Casuals’.
Als je terugkijkt, hoe vind je dan dat de casualscene is veranderd en vind je dat de scene nog springlevend is?
Het hoogtepunt van de oorspronkelijke casualcultuur zal altijd de periode van ’81 tot ’84 zijn waarin tenniskleding de trend was. Daarna, in ’87, vormde zich de housescene. Het begin van die scene was de doodsteek voor de casuals. Dat duurde tot de jaren negentig, toen ging men Stone Island, Burberry en petjes van Aquascutum dragen. Voor mij was dat de periode waarin ze zich zelfs in het Noorden goed kleedden en naar wedstrijden van het nationale team gingen.
Verder veranderde er weinig, behalve dan dat de haarlijn terugweek en het middel wat dikker werd. Tot op het moment dat Neil Primet een visioen kreeg en een retro kledingwinkel begon, ‘80s Casual Classics. Het was hem opgevallen dat old school casuals op E-Bay zochten naar de mooiste kleding die ze in de jaren tachtig droegen. Nu is het weer helemaal terug met al die jaren tachtig merken die in de winkels te koop zijn. Er zijn veel mensen die vinden dat het niet te populair moet worden, maar het grote verschil met vroeger is dat niemand elkaar nog lastig valt met wat in is en wat niet. Het is meer een persoonlijke keuze geworden. Het is natuurlijk lekker dat het nu ook te krijgen is in XL en XXL. Als je bedenkt dat het eigenlijk een jeugd fenomeen was, kun je je voorstellen wie het oorspronkelijk droegen. Nog iets dat belangrijk werd gevonden was de witte zool van je Diadora Borg Elite of de Adidas Forest Hills sportschoenen.
Naar welke muziek luisterde je in de tijd van de casualbeweging?
De casualscene begon in Londen ongeveer van ’78 tot ’80. Dat betekende dat het muzikaal gezien behoorlijk divers was. Je had onder jongeren veel verschillende, rivaliserende subculturen. Ze gebruikten hun werkloosheidskaart om goedkope kaartjes voor concerten te krijgen. Soms waren ze roadie bij een band of ze begonnen hun eigen bands. De gehuurde Ford Transit stopte onderweg naar een uitwedstrijd om een band te zien spelen. Afhankelijk van welke band het was, volgde men ze de volgende paar wedstrijden. De mannen uit East End hebben wat bands gezien: Sham 69, The Jam, The Cockney Rejects. In the Bridge House in Canning Town had je in die tijd ook de modrevival. Dat waren voornamelijk gasten uit Newham. De mannen uit Essex waren veel ouder en luisterden nog steeds naar Floyd en Zepp’ en gingen naar pubs waar classic rock werd gespeeld. De mensen die ik kende bij West Ham die niet uit Oost Londen kwamen, volgden de clubscenes uit Ilford, Canvey Island en Southend. Ik ging niet naar de Lyceum Ballroom. Bijna niemand van West Ham ging daar heen omdat het vol zat met supporters uit Noord en Zuid Londen.
Mijn mooiste herinnering uit die tijd is een rit met een Transit naar Madrid voor de wedstrijd Castilla - West Ham in de Europa Cup 2. Iedereen bracht eigen cassettebandjes mee. Omdat we net de FA Cup hadden gewonnen, door in de finale Arsenal te verslaan, waren de nummers Bubbles en West Side Boys van The Cockney Rejects het helemaal. Op een gegeven moment pushte Grant Fleming een illegaal bandje van een Ierse band. Hij vertelde dat het U2 was. Het was totaal anders dan wat we daarvoor gehoord hadden en omdat het continue werd herhaald, was iedereen er tegen de tijd dat we in Madrid aankwamen helemaal weg van.
The Cockney Rejects, de trots van East End
Van Stratford tot Bethnal Green veranderde het East End in een buurt met allerlei disco’s die vol zaten met
neppers. Maar met je bomber aan naar voetbal en concerten gaan, was nog steeds voorbehouden aan de harde gozers. Rond dezelfde tijd kwamen de radiozenders JFM, Horizon en een paar andere met hun
soul aanzetten. Dat werd een enorm succes. De jonge gastjes bij voetbal, die ik de ‘kinderen van Thatcher’ noem, maakten de casualscene wat kleurrijker. Ze droegen sportjasjes, rafelden de
onderkanten van hun Lois spijkerbroeken en droegen geruite truien van Pringle. Nadat ik van ’81 tot ’82 in voorarrest had gezeten en een gevangenisstraf had utigezeten, zaten de harde gasten van
vroeger tot over hun oren in de Jazz-funk, Brit funk en wijven. Mooie tijden voor de muziek van Southern Freeze, Beggar &co en al die andere. Ik zal het nooit vergeten. We gingen altijd samen
naar dezelfde tenten. Tegen die tijd, net zoals nu, waren de zwarte jongens uit Leytonstone en Canning Town vast onderdeel van de firm.
De casuals hadden een enorme diverse muzieksmaak, hoe denk je dat dit komt? Zeker als je bedenkt dat de meeste jongerenbewegingen maar van één of twee genres houden?
De harde kern was van nature vaak de groep die invloedrijk was, maar op de tribunes komen verschillende groepen samen. De bindende factor is supporter zijn van dezelfde club. Reizen naar uitwedstrijden was betaalbaar geworden voor de firms. Voor sommigen was het een vast onderdeel van de dag en het avontuur. Als je naar andere steden ging, kwam je regelmatig in aanraking met andere muziekculturen. Vóór die tijd waren subculturen van jongeren vaak lokaal en gingen ze er alleen op uit tijdens feestdagen of als er concerten waren voor hun specifieke subcultuur. De casualbeweging was echter ontstaan op de tribunes en kwam als eerste beweging ooit niet voort uit muziek. Kijk maar: de teddy boys kwamen voort uit de rock & roll, de originele skinheads uit de reggae, de mods uit de beat clubs, de soul boys uit zowel het noorden als het zuiden uit de club scene en de punks uit de punkmuziek. De casuals kwamen niet voort uit een muziekgenre. Daardoor zou de beweging langer blijven bestaan dan andere die voortkwamen uit een bepaalde muzieksoort. Die werden op een gegeven moment mainstream en verdwenen.
Wat was je favoriete kleding in de tijd van de casuals en waar hield je niet van?
Die opvallende lange, zwart-witte Burberry Macintosh zonder centuur met dog tooth patroon. In 1984-85 droeg ik die in de documentaire Hooligan over de I.C.F. Dezelfde film waarin ik de nu beruchte quote ‘kinderfirm’ schreeuwde naar de firm van Chelsea in de trein tegenover ons. Op dat moment droeg ik een lichtblauwe harrington van Burberry. Beide kledingstukken waren uniek, vanwege de kleur en het patroon. De gewone Macs die je toen had waren aardappelzakken. Daardoor zag je eruit als iemand van de FBI. Ze waren alleen te krijgen in donkerblauw of beige, hetzelfde gold voor hun jacks. De lichtblauwe Burberry had ik ooit eens in Spanje gekocht. Ik had toen een dag vrij van de vechtpartijen tussen rivaliserende Engelse voetbalsupporters in Magaluf en ging winkelen. De Mac was van Burberry, dat ontwerp hebben ze maar één keer uitgebracht en was later niet meer te krijgen.
Door mijn film Casuals loopt iedereen te kwijlen bij het zien van
de sportschoenen. Wat moeten mijn witte, lange puntschoenen maat 47 van Ellesse wel niet denken. Die werden door de mannen ‘mijn torpedo’s’ genoemd? Het Ellesse merkje stak er bij de hiel uit. Ze kwamen van het vasteland van Europa. Meegenomen tijdens een jattrip van de Under Fives. Ze konden in de pub
niemand vinden die maat 47 had. Tegen de tijd dat ze bij mij kwamen, wist ik waar het om ging. Ik wist waarom ze bij mij kwamen en ik gaf ze er maar een tientje voor. Zo kon ik die dieven een
lesje leren (jat voortaan een gangbare maat). Ik heb op mijn buitenlandse trips nooit meer een dergelijk paar gevonden, waar ik ook kwam. Ze namen me in de zeik vanwege de vorm van die schoenen.
Daardoor leek het wel maat 52, maar man, ze hadden het zachtste leer ooit. Als ik de naam had geweten (dat is het probleem als het zonder doos wordt verkocht), zou ik ebay van boven tot onder
hebben doorzocht. Tegenwoordig zouden ze behoorlijk wat waard zijn.
Welke nummers zou jij kenmerkend noemen voor het casualtijdperk in de jaren tachtig?
The Whispers met And the Beat Goes on vanwege een helemaal gestoord weekend in Blackpool met de jonge I.C.F. Overal waar we kwamen hadden we problemen. Onder andere met Burnley, Man Utd, Leeds en Celtic. Iemand moest de dubbele taperecorder dragen. Iedereen noemde die dingen ‘Ghetto blasters’ (tegenwoordig zou men die naam niet politiek correct vinden). Vanuit het hotel gingen wij ervandoor omdat we te horen kregen dat al die firms samengingen om de cockneys van West Ham op te zoeken. Na een dwaze tocht renden we het station binnen en zagen daar Man City en Wigan die met elkaar aan het knokken waren. Op dat moment moesten we beslissen: wachten op de trein of partij kiezen en meedoen aan de knokpartij. Wigan was in de minderheid, dus besloten we met hen mee te doen. Samen stuurden we City naar hun moer. Daarna zaten Wigan en West Ham als maten in dezelfde trein. Maar toen we in de buurt van Crewe kwamen, begonnen ze tegen ons, ondanks dat we ze hadden geholpen. Dat was een grote fout van ze.
Dat nummer van The Whispers (een vroege uitgave van een piratenzender) stond de hele tijd op repeat in die
enorme zilverkleurige dubbele taperecorder. Terwijl de intercity naar het zuiden snelde, merkte iemand op, en de rest was het helemaal met hem eens, dat de film ‘The Warriors’ het niet haalde
vergeleken met ons. Dat nummer en dat weekend was het eigenlijke begin van de casuals bij de harde kern van West Ham. Een firm van vergeten jongeren die zich kleedden als kleine criminelen en
vochten als gangsters. Die van het ene op het andere moment van The Cockney Rejects naar jazz-funk waren overgestapt, net zoals the Jam naar Style Council. Tel daarbij op de nieuwe mentaliteit
waarbij men bereid was om overal heen te reizen. Men had daar ook het geld voor. En dan had je ook nog het Thatcher-idee dat stelde dat alles begon en eindigde in Londen. Deze aanstormende
jongeren waren stuk voor stuk een soort mini zware jongens.
The Whispers - And the Beat Goes on
Een echte klassieker, dit was de toekomst...
In het noorden had men vooral een voorkeur voor bands met een electrobeat, maar dat sprak ons niet echt aan. Maar als het leek op een stadionlied, zoals ‘Don’t you want me baby’ van the Human League, dan werd het wel een meezinger. Ik ga nu terug naar 1983, de tijd dat Brit-Funkband Freez hun video I.O.U uitbracht. De casuals die ik kende, hadden al snel door dat die lui die in de video stonden te bodypoppen Tacchini droegen en gerafelde spijkerbroeken van Lois en Nike Wimbledons en Adidas Samba.
De volgende die voor dit stuk wordt geïnterviewd, is Garry Bushell. In de jaren tachtig schreef Garry voor het muziekblad Sounds. Hij was een van de weinige journalisten van de reguliere pers die zich bewust was van het bestaan van de casualcultuur, de mensen en de muziek die erbij hoorde.
Wanneer kreeg je voor het eerst in de gaten dat er zoiets als een casualbeweging bestond? Volgens mij schreef je toen voor Sounds.
De casuals waren een fenomeen van de tribunes. De cultuur ontstond in en rond voetbalstadions. Het was dus voornamelijk iets uit de arbeidersklasse. Ik werd me er voor het eerst van bewust rond 1980-81. De mensen die als eerste casual werden, kende ik. Ze waren eerst mods, skinheads en Glory Boys. Het kwam voort uit andere culturen van de arbeidersklasse.
Bij voetbal was de politie op zoek naar gasten met kale koppen en Dr Martens, geen figuren met Farahs en sportschoenen. Ook geen lui met wedgekapsels en teveel goud om hun nek. Casual was eigenlijk wel logisch. De kranten hadden het nog jaren over skinheads, terwijl de echte hooligans al verder waren.
Je zette de band Accent een keer op de voorpagina en dat veroorzaakte toen nogal wat commotie. Zover ik weet, was het niet de gewoonte van dit rocktijdschrift om een groep net geklede gasten op de voorpagina te zetten. Waardoor werd je aangetrokken tot die band?
Diep van binnen had de Sounds een kern van mods en er zijn enorme overeenkomsten tussen de mods van de jaren zestig en de casuals begin jaren tachtig. Denk er maar eens over na: de liefde voor kleding, er goed uitzien, voorkeur voor zwarte muziek, vechten en af een toe een lijntje speed. Het zijn dezelfde dingen, er zit alleen een generatie tussen. Beide wilden ze ook per se de beste zijn, de ace face.
Ik was niet op zoek naar een casualband, maar ik legde mijn oor overal te luisteren voor iets nieuws en interessants.
The East End Badoes zijn terug!
Was je verrast door de verscheidenheid in muzieksmaak bij het voetbalpubliek?
Nee, zelfs de mensen die in het begin The Cockney Rejects volgden, hadden zeer verschillende muzieksmaken. Mensen zijn zelden zo eenvoudig in een hokje te stoppen als je van de buitenkant zou denken.
Casual was niet gebaseerd op muziek. Ik denk dat casual een beweging gebaseerd op mode was die zijn oorsprong
vond op de voetbaltribunes. Opeens waren de West Side en de Shed de catwalks! En de eerste casuals hielden van de beste nieuwe zwarte muziek: jazz-funk en vroege rap.
Waarom denk je dat er zo weinig bands zijn die zichzelf ‘casual’ noemen?
Als mensen het over modbands hebben, praten ze over rockbands zoals The Who of the Small Faces. Maar de muziek
waar de mods naar luisterden, was over het algemeen zwarte soul. Bij de eerste modernists was het jazz, maar daarna Motown, Stax en vroege ska. Mods bestonden al jaren voordat The Who de eerste
hit had. Hetzelfde zag je bij de casuals die meteen al van zwarte muziek hielden. Ik weet hoe het allemaal begon en ik zou denken dat een casualband een directe afstammeling zou zijn van een band
als the Jam, een combinatie van nette kleding, goede muziek en scherpe teksten. Dat gezegd hebbende, was de eerste band die zich casual kleedde de East End Badoes uit Poplar, en die speelde
behoorlijk luidruchtige Oi! De band werd opgericht door Skully van West Ham en Terry Hayes van Millwall. Maar hun carrière ging door het putje.
The Farm - All Together Now
Welke drie nummers zijn voor jou kenmerkend voor het casualtijdperk?
Als je het vanuit het oogpunt van rock bekijkt, is dat All Together Now van The Farm, We Are Lost van Accent en The Way It’s Gotta Be van the East End Badoes. Hoewel er jazz-funk nummers zijn die veel meer mensen hebben bereikt dan the East End Badoes ooit voor elkaar kregen! De meeste casuals hadden vaker van Harvey Mason en Bobby Lyle gehoord dan van Terry Hayes, hoeveel ik ook van hem hou.
Hoe zou jij persoonlijk de casualbeweging samenvatten?
Casual ging over er goed uitzien, hard en strak zijn. Het was niet gebonden aan een periode, het uiterlijk ontwikkelde zich. Het begon met Lacoste, Slazenger en Pringle en ging verder met de meest exclusieve skikleding die men maar te pakken kon krijgen. Het probleem van bands als Accent was dat tegen de tijd dat zij doorbraken, de meeste casuals al geen designermerken meer droegen.
De volgende is zelfbenoemd voormalig casual en ooit lid van de casualband Accent, Mick Habenshaw Robinson.
Hoe kwam je in aanraking met de casualscene?
Ik woonde in Fulham en daar zag je het overal, in de plaatselijke pubs en clubs, maar vooral bij voetbal. Mijn team was Chelsea. Daar zag je geruite truien van Pringle, deerstalkers enz.
Waar kocht je toen je kleding en welke merken draag je tegenwoordig?
Vooral bij Stuarts in Sheperds Bush, maar ook Aquascutum, Scotch House en later ook Gee2. Tegenwoordig is het Ralph Lauren, Westwood, Lacoste en Billionaire Boys Club.
Hoe werd de band opgericht en door wie werden jullie beïnvloed?
We waren allemaal vrienden en hadden al gespeeld in andere bands waarvan de leden vaak met elkaar omgingen. Brian (de zanger) en ik waren de oorspronkelijke en vaste leden. Wij schreven ook de nummers. De gitarist Steve was een ouwe maat van school. De drummer Chris hadden we via een advertentie in een muziekblad. We werden beïnvloed door The Jam, punk en post-punkbands.
Hoeveel heeft de band uitgebracht en hoe vaak hebben jullie opgetreden? Kreeg de band veel positieve respons?
Er is één single uitgebracht en we hebben ongeveer 50 keer opgetreden. We hadden een flinke aanhang en kregen altijd positieve en actieve respons. Op een gegeven moment konden we de Fulham Greyhound vullen.
Naar welke bands en artiesten luisterde je in die tijd?
The Jam, The Clash, New Order. Ik luisterde ook steeds meer naar soul (dat kwam in eerste instantie door de b-sides van The Jam) en verder wat
electro.
Accent - We Are Lost
Wat vond je toen de mooiste kleding en de slechtste?
De deerstalkers, ik vind dat nog steeds een geweldig gezicht. Ook de vroege geruite truien van Pringle, en Trim Trabb sportschoenen.
Persoonlijk heb ik nooit van die rugbyshirts van Bennetton gehouden.
Denk je dat de casualscene nog steeds bestaat, in de een of andere vorm, of is het allemaal een slap aftreksel van het origineel?
Op de DVD Casuals zag je jongeren die momenteel in de casual/mod crossover zitten. Dat was mooi. Ik denk nog
wel dat de casuals invloed hebben op wat er tegenwoordig gebeurt, maar een beweging, nee. Er is een maximum leeftijd voor het dragen van trainingspakken, haha.
Wat is jouw beste herinnering aan die tijd?
Optreden bij Chelsea, op de voorpagina van de Sounds staan, Garry Bushell die kritieken schrijft over onze optredens, en deerstalker hoeden! Ook de kick van het voetbal, het was spannend en heel erg fanatiek.
Hoe werd er op de band gereageerd nadat jullie op de voorpagina van Sounds hadden gestaan?
Sounds was verschrikkelijk. Het was een traditioneel rockblad. De
lezers konden ons niet uitstaan. Ze haatten casuals en voetbal. Door het artikel kwamen er niet meer mensen naar onze optredens. Het leidde wel tot meer interesse van grote platenmaatschappijen,
maar we kregen geen contract.
Heeft casual je nog beïnvloed toen je ouder werd en uit de scene stapte?
Ja, de houding en het zelfvertrouwen die je kreeg door er netjes uit te zien, de drang om je goed te kleden en je uiterlijk te verbeteren. Op het vliegveld loop ik altijd meteen naar de winkel van Lacoste. Ook als ik niets wil kopen, kijk ik altijd vol bewondering naar al de verschillende kleuren poloshirts die er tegenwoordig te koop zijn. Hetzelfde geldt voor Ralph Lauren. Als ik in New York ben en ik zie al die goedkope Ralphie spullen, dan ben ik in de zevende hemel.
De volgende die ik wat vragen stelde, was Danny Brown AKA ‘Black Danny’. Hij maakte deel uit van de C-Crew van Aston Villa. Danny heeft een boek geschreven over zijn avonturen bij Villa dat ‘Villians’ heet. Hij maakte vanaf het begin deel uit van de casualscene.
Wanneer merkte je voor het eerst dat er een casualscene ontstond en waar was dat?
Ik merkte de casualscene voor het eerst op in 1980 toen gasten van clubs uit Londen zich kleedden in polo’s van Fred Perry. De jaren daarna hadden de mannen van Manchester en Liverpool een kledingstijl die echt top was.
Wat droeg je in die tijd en hoever ging je daarin?
Als we begin jaren tachtig met Villa in Europa speelden, dan besteedde ik in Frankrijk en Italië flink wat tijd om die felbegeerde kledingstukken te bemachtigen, zoals Lacoste, Fila en Tacchini, die toen in Engeland nog niet te koop waren.
Wat waren je favoriete kledingstukken en degene waar je niet van hield?
Mijn favoriete kledingstukken waren trainingspakken van Adidas, Samba sportschoenen en truien van Slazenger. Ik hield niet van Kickers of van Ben Sherman overhemden.
Naar welke muziek luisterde je in die tijd en ging je vaak naar optredens?
Naast de house- en straatcultuur uit die tijd, hield ik ook van reggae, jazz-funk, rap en R&B. Ik ging vaak door heel het land naar optredens. Mijn favoriete club was The Haçienda in Manchester. The Haçienda werd door Newsweek Magazine, de beroemdste club van de wereld genoemd.
Als er één club synoniem was voor de jaren tachtig, dan is het wel The Haçienda in Manchester.
Denk je dat de casualscene het heeft overleefd, of is het mooie er wel vanaf?
De casualscene is nog steeds springlevend, maar ik zou zeggen dat het format wat slapper is
geworden.
Noem eens drie nummers die voor jou kenmerkend waren voor die tijd.
The Clash - Armagideon Time. Grandmaster Flash - The Message. Dennis Brown - Stop The Fighting
Ga je nog steeds naar voetbal en hoe kijk je aan tegen het moderne voetbal met Sky TV en de vele miljoenen die aan spelers worden uitgegeven?
The Clash - Armagideon Time
Ja, ik ga nog steeds naar de meeste thuiswedstrijden van Villa en zie daar op zaterdagmiddag nog steeds dezelfde gasten als toen. Het is enorm veranderd en het is nu een heel andere plek. Er zijn moderne tribunes en er worden links en rechts gebouwen uit de grond gestampt. Kijk eens naar de snelheid waarmee de ruimte rond de stadions wordt ontwikkeld. De stadions zijn bijna onherkenbaar als je ze vergelijkt met de stadions waar ik in de jaren tachtig heen ging. Aan de ene kant is het zonde, maar aan de nadere kant kun je van de fans in deze moderne tijd niet meer verwachten dat ze naar Premiership voetbal kijken in een eenvoudig stadion. Voor wat betreft Sky Sports en de vele miljoenen die aan spelers worden uitgegeven; als ik eerlijk ben, kan ik de spelers niets kwalijk nemen. Ik hoop alleen dat degenen die de FA besturen een plan B hebben voor als Sky Sports besluit het contract niet te vernieuwen.
Tot slot wil ik iedereen die heeft meegeholpen aan dit artikel hartelijk bedanken. Zonder de hulp van Cass Pennant, Garry Bushell, Mick Robinson en Black Danny was dit bij een goed idee gebleven. Bedankt voor jullie steun en hulp.
Nawoord: Dit artikel is alleen geschreven uit passie voor voetbal, muziek en kleding. Ik zou nooit willen beweren dat ik een expert ben op deze vlakken, maar ik heb altijd van alle drie gehouden en ik hoop dat dit artikel de gevoelens en emoties kan overbrengen die ik de afgelopen drie decennia heb gevoeld.
Vivid Riot